De stekker uit het gefaalde Warmtebedrijf in Rotterdam
De gemeente Rotterdam moet serieus overwegen om de stekker uit het gefaalde Warmtebedrijf te trekken. Als de stad toch door wil gaan, moet het daar met een goed verhaal voor komen. Het project kostte de stad tot nu toe honderden miljoenen euro’s.
Een mooi plan, want het scheelt het verstoken van fossiele brandstoffen en levert dus milieuwinst op.
Het liep echter totaal anders. De maximaal 16 miljoen euro die de stad er bij de start van het bedrijf in 2006 in wilde steken is inmiddels opgelopen tot minstens 171 miljoen, concludeert een raadscommissie onder leiding van raadslid Jan-Willem Verheij (VVD).
Van 16 naar 171 miljoen euro
De Rotterdamse gemeenteraad had om deze zwaarste onderzoeksmethode verzocht na een hard rapport vorig jaar van de Rotterdamse Rekenkamer. Die concludeerde dat de stad grote risico’s nam, maar er geen goede controle op uitoefende.
Pijpleiding vertraagd
Een andere tegenslag is de aanleg van een pijpleiding om ook huizen in Leiden van restwarmte te voorzien. Dat moest in 2019 gebeuren, maar is nog niet gelukt. Energiemaatschappij Vattenfall die met de warmte huizen van zijn klanten zou verwarmen, zal hier mogelijk nog een claim voor indienen bij het bedrijf.
Maar de stekker eruit kost een flinke duit. De stad waardeert het bedrijf zelf nog op 26,5 miljoen euro, blijkt uit de jaarrekening van de stad over 2019, een schijntje vergeleken bij wat er al door de stad is ingepompt.
Begin oktober 2020 discussieert de gemeenteraad over het rapport. De commissie adviseert serieus om te stoppen, en het niet alleen als één van de scenario’s te onderzoeken. “Stoppen is geen falen”, aldus een aanbeveling.
Aardwarmte moet 160.000 huizen verwarmen: ‘Beter dan windmolens en zonneparken’
AD 17.09.2020 In Nederland is voor het eerst toestemming verleend om op zeer grote schaal aardwarmte op een diepte van 5 tot 7 kilometer te winnen. Met het project worden 160.000 huishoudens en bedrijven in de regio Amersfoort op aardwarmte aangesloten.
En daar blijft het naar alle waarschijnlijkheid niet bij. Het Amersfoortse bedrijf heeft plannen klaarliggen om ook de Gooi-en Vechtstreek op aardwarmte aan te sluiten. Nog eens een traject van bijna 2 miljard euro om op duurzame manier warmte en elektriciteit op te wekken. ,,Dit zijn twee duurzame projecten van voor Nederlandse begrippen ongekende omvang’’, zegt Johan Herman de Groot van Larderel Energy.
Lees ook;
Twaalf aardwarmtestations moeten in de toekomst warmte en elektriciteit gaan leveren aan woningen en bedrijven. Daarmee levert het consortium een belangrijk aandeel in het behalen van de klimaatdoelen in beide regio’s. ,,Als alle huishoudens en bedrijven zijn aangesloten op aardwarmte, hebben we in één klap geen nieuwe windmolens en zonnevelden meer nodig. Wat mij betreft is aardwarmte dé manier om Nederland van het gas te helpen en de CO₂-reductie op een slimme manier tot stand te brengen.’’
Johan Herman de Groot, eigenaar van Larderel Energy. © Ruud Voest
Huizenbezitters en huurcoöperaties zijn ook goedkoper uit met een warmtenet, zegt Herman de Groot. ,,Een aansluiting op ons warmtenet kost straks 2000 tot 2500 euro. Vele malen minder dan het verduurzamen van je woning. Een warmtepomp, zonnepanelen en isolatie kosten samen al gauw tienduizenden euro’s. ‘’
Plannen
In Nederland wordt aardwarmte nog niet op grote schaal toegepast voor de verwarming van dorpen en steden, al worden er wel steeds meer plannen voor gemaakt. De gemeente Den Haag liet eerder weten hier op in te zetten en ook in de regio Rotterdam, Utrecht en Gelderland liggen al vergaande plannen klaar voor het gebruik van aardwarmte voor het verwarmen van woningen.
Zo moet een energiestation er in de toekomst uit gaan zien. © Larderel Energy
Elders in Europa gebeurt dit al op grote schaal. Zo worden in München nu al verschillende stadswijken verwarmd door aardwarmte en zijn er uitbreidingsplannen. Het warmtenet in Eemland kan volgens Larderel over 10 tot 15 jaar operationeel zijn. Het consortium hoop over enkele maanden te horen of het ook de regio Gooi & Vechtstreek met 90.000 huishoudens en bedrijven kan aansluiten op het warmtenet.
Gigantische investering
De investeringen in een warmtenet voor Eemland en Gooi & Vechtstreek bedragen samen 5,7 miljard euro. Herman de Groot verwacht de komende periode een aantal grote investeerders binnen te halen. ,,We hebben contact met banken, verzekeringsbedrijven en pensioenfondsen. Zij investeren graag in betrouwbare, duurzame projecten. We zijn ook in gesprek met Energie Beheer Nederland (EBN), dat namens de staat investeert in duurzame energieprojecten.’’
In de regio Eemland en Gooi & Vechtstreek moeten twaalf energiestations komen. © Larderel Energy
Het consortium wil geen monopolist worden van de nieuwe warmte- en elektriciteitsmarkt, maar samenwerken met bestaande leveranciers als Vattenfall of Essent. Zo houden consumenten de mogelijkheid om over te stappen.
Proefboring
Larderel begint binnen anderhalf jaar met proefboringen naar geschikte plekken om aardwarmte te winnen. Voor een warmwatersysteem is boren naar een diepte van 3 kilometer voldoende. Maar voor het opwekken van elektriciteit is boren tot 5 tot 7 kilometer diepte vereist. ,,Dat is best spannend, want zo diep wordt er in de regio Eemland bijna nooit geboord. De kans op verzakkingen is hier echter minimaal. In Limburg is de ondergrond minder geschikt en heb je extra kans op aardbevingen.’’
© ADR
In de centrale bovengrond wordt de warmte onttrokken uit het water, dat vervolgens weer de diepte ingaat. Op een soortgelijke manier wordt ook elektriciteit opgewekt. De aardwarmtecentrales zijn straks verbonden door waterleidingen. De grootste uitdaging wordt om het water bij mensen thuis te krijgen. ,,Daarvoor moeten we een nieuw buizenstelsel met vertakkingen door alle wijken aanleggen.’’
Hagenaars die van het gas af willen kunnen geld van de gemeente krijgen
AD 09.09.2020 Hagenaars kunnen tot 500 euro krijgen van de gemeente als ze overstappen van koken op gas naar inductie en zelfs een bedrag tot 4500 euro als ze de woning gaan verwarmen met een duurzaam alternatief voor gas, zoals een warmtepomp of een warmtenet.
,,Steeds meer Hagenaars willen een schoner alternatief voor gas”, zegt verantwoordelijk wethouder Liesbeth van Tongeren (Duurzaamheid en Energietransitie). ,,Dat is logisch, want met alternatieven ben je voorbereid op de toekomst, zorg je voor minder CO2 uitstoot en koken op inductie zorgt ook nog eens voor schonere lucht in huis. Om voorlopers een laatste steuntje in de rug te geven hebben we een subsidieregeling in het leven geroepen.”
Lees ook;
Woningeigenaren die hun huis van het aardgas af willen halen kunnen vanaf vandaag gebruik maken van de subsidie ‘Wonen op Schone Energie’. Tot het einde van dit jaar heeft de gemeente hiervoor 250.000 euro gereserveerd.
Gemaakte kosten
Naast de subsidie voor koken op inductie of het installeren van een warmtepomp kunnen VVE’s die gezamenlijk de stap zetten om de woningen van het aardgas te halen nog eens maximaal 5000 euro ontvangen.
Welke bedragen de bewoners precies ontvangen is afhankelijk van de gemaakte kosten en of de woning in een wijk ligt waar al een warmtenet aanwezig is.
Gemeente stelt geld beschikbaar voor woningeigenaren die van het gas af willen
Den HaagFM 09.09.2020 Hagenaars die hun huis van het aardgas af willen halen kunnen daar nu subsidie voor krijgen van de gemeente. Dat maakt wethouder Liesbeth van Tongeren (Duurzaamheid en Energietransitie) vandaag bekend.
Ze kunnen de subsidie “Wonen op Schone Energie” aanvragen als ze overstappen van koken naar inductie, of als ze de woning gaan verwarmen met een (duurzamer) alternatief. Tot het einde van dit jaar is er hiervoor €250.000 gereserveerd. Van Tongeren: “Steeds meer Hagenaars willen een schoner alternatief voor gas.
Dat is logisch, want met alternatieven ben je voorbereid op de toekomst, zorg je voor minder CO2 uitstoot en koken op inductie zorgt ook nog eens voor schonere lucht in huis. Om voorlopers een laatste steuntje in de rug te geven hebben we deze subsidieregeling in het leven geroepen.”
Woningeigenaren kunnen tot €500 ontvangen als ze overstappen van koken op gas naar inductie en tot €4500 als ze de woning gaan verwarmen met een duurzaam alternatief voor gas, zoals een warmtepomp of een warmtenet. Voor beide kan gelijktijdig subsidie aangevraagd worden.
Daarbovenop kunnen VVE’s die gezamenlijk de stap zetten nog eens maximaal €5000 ontvangen. De bedragen die bewoners ontvangen zijn onder andere afhankelijk van de daadwerkelijk gemaakte kosten en of de woning in een wijk ligt waar al een warmtenet is. De regeling gaat vanaf vandaag in.
Naast deze regeling bestaat al een subsidie voor groene daken en dak- en vloerisolatie van woningen. Door deze financiële prikkels hoopt het college woningeigenaren te stimuleren om hun woning stap voor stap duurzamer te maken en daarmee de energietransitie in Den Haag te versnellen.
Onderzoek: Ruim kwart Nederlandse woningen kan over op aardwarmte
AD 07.09.2020 Ruim een kwart van de Nederlandse woningen kan in de toekomst verwarmd worden met warmte uit de aardbodem. Vooral in grote steden is er veel potentie. Maar ook in de glastuinbouw en industrie kan aardwarmte in een flink deel van de warmtebehoefte voorzien.
Dat blijkt uit nieuw onderzoek in opdracht van Energie Beheer Nederland (EBN), dat namens de staat betrokken is bij energiewinning. ,,In potentie kunnen 2 tot 2,5 miljoen woningen in Nederland aangesloten worden op warmtenetten”, zegt Herman Exalto, programma manager geo-energie bij EBN.
,,Het gaat vooral om woningen in oudere wijken. Mijn verwachting is dat er over tien jaar al honderd tot tweehonderd aardwarmtebronnen zijn. Per bron kunnen enkele duizenden woningen worden verwarmd.”
Lees ook;
Aardwarmte, ook wel geothermie genoemd, geldt als een duurzame vorm van energie. Het wordt gewonnen door warm water uit de bodem (ongeveer 2 kilometer diep) op te pompen.
De warmte wordt vervolgens verspreid via warmtenetten. Volgens EBN kunnen de ambities uit het vorig jaar gesloten Klimaatakkoord niet worden gehaald zonder grootschalige aanleg van deze warmtenetten.
,,In het Klimaatakkoord hebben we afgesproken dat in 2030 al 1,5 miljoen woningen van het aardgas af moeten zijn. Dat kun je niet allemaal bereiken met nieuwe wijken, zoveel nieuwe huizen worden er niet gebouwd. Ook is lang niet ieder huis geschikt voor een warmtepomp, vooral oude huizen niet.”
In grote delen van Nederland wordt momenteel bodemonderzoek gedaan om te ontdekken hoeveel aardwarmte er in potentie gewonnen kan worden. © Paul Rapp
Van het gas
Het kabinet heeft regio’s opdracht gegeven om in kaart te brengen hoe ze in de toekomst ‘van het gas’ af willen. Om de regio’s te helpen heeft EBN voor elk gebied van Nederland onderzocht hoeveel aardwarmte er mogelijk in de bodem zit. Die informatie is vervolgens gekoppeld aan de situatie boven de grond: zitten er boven de warmtebronnen ook potentiële afnemers?
Uit de analyse, die werd uitgevoerd door onderzoekers van Berenschot, blijkt dat geothermie in 26 procent van de warmtevraag van woningen kan voorzien. Bij glastuinbouw gaat het om liefst 58 procent, en bij de industrie om 28 procent.
Volgens EBN krijgt warmte in de klimaatdiscussie te weinig aandacht. ,,Het gaat heel vaak vooral over elektriciteit. Toch bestaat 41 procent van onze energievraag uit warmte.”
Wat is aardwarmte eigenlijk precies?
Lees hieronder een interview met de projectleider geo-energie van EBN. ‘Warmte uit de bodem: het is vooral een kwestie van wennen, denk ik.’
Er is geen scenario waarin Nederland zónder aardwarmte haar duurzame ambities waar kan maken. Dat is althans de stellige overtuiging van Herman Exalto, projectleider geo-energie bij staatsbedrijf EBN. Tijd dus voor een spoedcursus.
Aardwarmte: wat is dat eigenlijk?
,,Aardwarmte wordt gewonnen uit water dat in diepere lagen van de bodem is opgeslagen. In Nederland zit het doorgaans in zandlagen, op ongeveer 2 kilometer diepte. Bij het winnen van aardwarmte worden twee gaten geboord. Via één buis wordt het water, dat een temperatuur heeft van ongeveer 70 graden, naar boven gehaald.
In een stationnetje boven de grond wordt de warmte van dat water gebruikt om ánder water te verwarmen. Dat is gewoon zoet water, dat rondgepompt wordt in een warmtenet. Het water dat uit de bodem is gehaald gaat via een tweede buis weer terug de grond in. Er wordt dus geen water aan de bodem onttrokken.”
Herman Exalto. © EBN
Weten we hoeveel aardwarmte er in de bodem zit?
,,Delen van Nederland, vooral het noorden en het westen, hebben we al vrij goed in kaart. Doordat daar voorheen veel gas is gewonnen, is daar al veel bekend over de situatie onder de grond. In de andere delen van Nederland doen we daar momenteel onderzoek naar.”
Het is niet helemaal nieuw, toch?
,,Op dit moment wordt aardwarmte vooral in de glastuinbouw gebruikt. In Nederland zijn er tot nu toe ongeveer twintig putten geboord.”
En warmtenetten: die hebben we toch ook al?
,,Ja, die heb je bijvoorbeeld in Rotterdam, Amsterdam, Utrecht en Tilburg. De huidige warmtenetten worden onder meer gevoed met restwarmte uit fabrieken, elektriciteits- of biomassacentrales. Dat is in sommige gevallen eindig: fossiele energiecentrales gaan bijvoorbeeld dicht. Aardwarmte kan een mooi alternatief zijn om deze netten te vullen.”
Waarom is het onontkoombaar dat we aardwarmte moeten gebruiken om onze huizen te verwarmen?
,,In het Klimaatakkoord hebben we afgesproken dat we in 2030 al 1,5 miljoen woningen van het gas af gehaald hebben. Dat kan niet alleen worden ingevuld met nieuwbouw of met elektrische warmtepompen. Aardwarmte is bovendien een duurzame vorm van energie, en het kan in principe snel worden uitgerold.”
Waarom zijn warmtepompen niet overal geschikt?
,,Warmtepompen (een elektrisch alternatief voor de cv-ketel, red.) zijn met name geschikt voor huizen die na 2000 gebouwd zijn. In oudere huizen moet het water dat de radiatoren in gaat 70 tot 80 graden warm zijn, en dat haal je met warmtepompen gewoon niet.
Bij geothermie wel. Om aardwarmte te kunnen gebruiken, hoef je huizen dus niet extreem te isoleren. Voor oudere huizen is het een elegante oplossing.”
Wat doet het winnen van aardwarmte met de omgeving?
,,Het beslag dat het op de omgeving legt, is redelijk beperkt. Per winningslocatie is er ongeveer een half voetbalveld aan ruimte nodig. Daarop staan dan wat gebouwtjes met de installaties erin.
Het is heel anders dan bij zonneparken, bijvoorbeeld, waarbij je hele weides vol moet leggen. Verder is er ook geen overlast. Geen gegons, geen fijnstof, niks.”
En wat als er een nieuw warmtenet aangelegd moet worden?
,,Dat is eenmalige overlast, vergelijkbaar met de aanleg van een gasnet. Een kwestie van buizen leggen.”
Wat merken we er in ons huis van, stel dat er overgeschakeld wordt op restwarmte?
,,Niet zoveel. Er komen twee pijpjes je huis in, en een afleverset met wat kleppen. De geiser en cv-ketel kunnen de deur uit. En je hebt geen gas meer in huis.”
Hoe zit het met de kosten?
,,Wij denken dat aardwarmte kan concurreren met alternatieven. Dat zien we ook in Leeuwarden, waar nu een project wordt ontwikkeld. Dat moet ook wel: als het niet goedkoper is, zouden veel mensen niet overstappen.
Wel is het zo dat er veel kosten zijn, voordat er opbrengsten komen. Als het eenmaal de grond uitkomt, is het niet duur meer, maar de aanleg kost wel veel. Daarom is het belangrijk dat gemeenten de regie nemen, en wijken aanwijzen die op aardwarmte overgaan. Dat geeft zekerheid.”
En wat nou als ik helemaal geen aardwarmte in huis wil?
,,Het is uiteindelijk aan de politiek om te bepalen hoe dit wordt vormgegeven. Maar dit is wel een harde noot die je moet kraken: hoe zorg je dat iedereen in een wijk overstapt?
Het is niet logisch om naast aardwarmte ook een compleet gasnet in de lucht te houden. Maar kun je mensen ook verplichten? Wel zien we dat steeds meer mensen belang hechten aan duurzaamheid, en aardwarmte is duurzaam.
Het is vooral een kwestie van wennen, denk ik. Mensen die het hebben zeggen: ja, het werkt, en verder vinden ze er niet zoveel van. Het is vanzelfsprekend, net als water uit de kraan.”
Zie ook: Gedonder in Transvaal met Hoge energierekeningen en het warmtenet
Zie ook: Klachten Over Energiekosten Warmtepomp “Nieuwe Hertzog”
Zie ook: Pijpleiding In Transvaal ???
Zie ook: Bewoners Nieuwbouwcomplexen Via Salsa En Cabo Verde Schakelen Advocaat in
Zie ook: Verwarmingsproblemen Complex Via Salsa en Cabo Verde in Transvaalwijk
Zie ook: Verwarmingsproblemen Complex Via Salsa En Cabo Verde Transvaal
en ook: Boete voor HaagWonen vanwege mislukken Haags Aardwarmte project ADH
Zie verder ook: Nieuwe start aardwarmtecentrale aan de Leyweg
Zie ook: Klachten Eneco stadsverwarming Ypenburg en Nootdorp
en ook: Problemen met het warmtenet in de Haagse Ypenburg
en ook: Problemen met Aardwarmteproject Den Haag
en ook: Aardwarmtecentrale verwarmt Den Haag zuid (Escamp)
en ook: Nieuwe huizen in Den Haag Zuid-west stoken op aardwarmte
en ook: Verwarmingsproblemen Complex Via Salsa en Cabo Verde in Transvaalwijk
en ook: Pakken ze in Den Haag de draad met Vestia weer op ?
en ook: 2013 is het actiejaar met de warmtepomp van Staedion