Zo ervaren mensen uit een van de armste wijken van Nederland de lockdown: ‘Het vriest binnen’
AD 26.01.2021 Bewoners van Moerwijk, een van de armste wijken van Nederland, zitten thuis met drie truien aan de lockdown en avondklok uit. De coronacrisis is voor veel Nederlanders lastig, maar voor deze Hagenaars waarschijnlijk nóg meer.
Hun gehorige portiekflats zijn slecht geïsoleerd en sommige flats hebben zelfs nog enkel glas. De energierekening is torenhoog, want de warmte vliegt de deur uit. ,,Als het buiten vriest, vriest het binnen ook.” En wie pech heeft hoort de buren schreeuwen of snurken.
Lees ook:
- Bewoners gehorige flat worden dol van leefgeluiden: ‘Seks, muziek en wc bij de buren, alles hoor je’
‘Liefst verhuis ik naar een dorpje, weg van corona’
Ze stoken voor de mussen in de Van Ruysbroekstraat in Moerwijk. De straatnaam klinkt chic, maar de meeste bewoners moeten elke maand van een minimuminkomen de eindjes aan elkaar knopen. Dat de energierekening hoog is, is dan om te janken. En er is gigantisch veel achterstallig onderhoud.
Schimmel en vocht tasten de leefbaarheid aan, vertelt Conny Ligtvoet die in haar straat een handtekeningenactie is begonnen. Dat moet verhuurder Staedion aansporen snel in beweging te komen. Het achterstallig onderhoud en de isolatie van deze flat zijn een drama, zegt Ligtvoet in haar appartement op de hoek.
Met de CV hoog aan, blijft het koud door enkel glas. ,,Wanneer gaat Staedion nou eens een keer naar ons luisteren’’, zegt Ligtvoet, die ooit een cabrio had en in een mooi huis woonde. Na een scheiding waren er hoge schulden en nu woont ze alweer heel wat jaren in Moerwijk.
Schimmel
,,Moet je hier kijken, de schimmel”, wijst ze op meerdere plekken in de woon- en slaapkamer. Aanvankelijk was ze jaren geleden dolgelukkig een dak boven het hoofd te hebben. Na een periode van dakloosheid was het even het paradijs. ,,Ik kwam hier binnen en kreeg gelijk een vredig gevoel.” Inmiddels tergt echter het achterstallig onderhoud en de kou. ,,Als het buiten vriest, vriest het binnen ook.”
Wat willen ze me nog afnemen? Ik ben tevreden met een zak aardappels, aldus Conny Ligtvoet.
Van de lockdown baalt ze extra in dat tochtige huis. ,,Ik word helemaal hysterisch van het niets doen, maar je kunt niets doén. Ik zie ook wel dat corona een verschrikkelijke rotziekte is. Maar wat ze nu doen, alle winkels dicht, dat gaat nog veel meer schade geven dan die fucking corona.”
Aardappels
Gehard is ze wel door armoede. ,,Wat willen ze me nog afnemen? Ik ben tevreden met een zak aardappels en een beetje groente per week.‘’
Ligtvoet, die zich de afgelopen jaren sterk maakte tegen de rattenplaag in Moerwijk, ziet tot haar grote spijt dat tijdens de coronacrisis van het rattenoffensief niks meer terechtkomt. Van de SP en Hart voor Den Haag heeft ze al maanden niks meer gehoord. Dat doet best pijn. En het rattenprobleem woekert voort. ,,We hadden iedereen om tafel, maar de goede flow is weg.” ‘Doe iets voor ons’, roept ze de politiek op. ,,Wij voelen ons in de steek gelaten.”
Een handtekeningenactie tegen achterstallig onderhoud is het laatste wat ze doet voor de wijk, zegt ze. ,,Ik hou ermee op.” De Haagse hoopt zo snel mogelijk naar een betere woning te verhuizen. Liefs vertrekt ze naar een dorpje waar het leven beter is. Weg van de stad. Liefst weg van corona. ,,Ik ga in een klein lief huisje wonen. Ik wil de lucht zien. Ik verlang daar zo naar.”
Leefgeld 70 euro per week
Elders in Nederland worden om de sfeer in coronatijd thuis hoog te houden smakelijke kaasjes, pesto en andere lekkernijen in huis gehaald. In Moerwijk, waar elk dubbeltje er één is, zit dat er bij veel gezinnen helaas niet in. ,,Ik leef van 70 euro per week, met twee kinderen,’’ vertelt Michael Krijg, een fulltime alleenstaande vader die er het beste van maakt. Ook al is het door de slechte isolatie vaak koud in huis.
Deze papa heeft geen geluidsoverlast van zijn buren in de gehorige flat. Maar afzien is het in de coronalockdown wel. Het vrijwilligerswerk als voetbaltrainer wat hij deed ligt stil. ,,Wat ik heel de dag doe? Thuis schoonmaken, opruimen.” En hij begeleidt zijn kinderen met thuisonderwijs. ,,Je wilt voorkomen dat ze een achterstand oplopen.”
Van links naar rechts Michael, Michael, Megan en hondje Dizzy. © Frank Jansen
De jongste komt even bij het interview kijken. De lockdown vindt hij niet leuk. ,,Ik mis de groep.” Elke ochtend heeft hij contact met zijn juf via de laptop. Michael: ,,Ze zijn even online en dan krijgt hij opdrachten. Ik maak er foto’s van en die mailen we dan weer naar de juf.”
Werkende ouders die thuis daarbij hun kinderen met school moeten begeleiden benijdt hij niet vanwege de capriolen die uitgehaald moeten worden om alles logistiek te organiseren. ,,Het is voor mij makkelijk, omdat ik huisvader ben.”
Ik weet nog wel dat ik op de wc zat en de buurvrouw vroeg aan haar man hoe laat het was? Hij gaf geen antwoord, dus antwoordde ik maar, aldus Jesse Minjares.
‘Kinderen trekken zich terug op de wc’
Geluid in de slecht geïsoleerde flats in Moerwijk kan tot wanhoop en humor leiden. ,,Ik weet nog wel dat ik op de wc zat en de buurvrouw vroeg aan haar man hoe laat het was? Hij gaf geen antwoord, dus antwoordde ik maar. We hebben er nog jaren om gelachen”, stelt Jesse Minjares die in Moerwijk woonde.
Anderen gaan elke nacht gebukt onder irritante geluiden. ,,Wakker liggen van je buurmans gesnurk. Je hoort zelfs het kraken van het bed als hij zich omdraait.”
Maar er zijn ook gezinnen, zonder meer verknocht aan hun buurtje. ,,Mijn moeder woont hier om de hoek”, verklaart Cinderella Driessen, die met haar gezin met veel plezier in de Van Ruysbroekstraat in Moerwijk woont. Haar gezin betaalt door de extreem slechte isolatie liefst 250 euro per maand aan de energierekening. ,,Maar het blijft onwijs koud. Je moet heel hard stoken. We hebben een onwijs droge lucht in huis.” ,,Kijk”, wijst vader Koen Driessen naar het raam, ,,heel de kitrand ligt eruit.” En er is geen dubbel glas. De warmte vliegt de deur uit.
De corona maakt het extra pittig in de gehorige, koude flat die volgens de bewoners dringend onderhoud nodig heeft. ,,Wij hebben rustige buren. Maar ik weet dat er kinderen zijn, die zich thuis terugtrekken op de wc om tijdens de lockdown een rustig plekje te hebben waar ze kunnen leren”, aldus Koen Driessen.
Eerder stond hij met zijn blote pik voor het raam, aldus Conny Ligtvoet.
Han Lek (71) rookt buiten zijn sigaartje en tekent de handtekeningenactie van Conny Ligtvoet. Hij heeft wel een verklaring voor de gehorigheid en de kilte die door het hele gebouw kan trekken. Het zit volgens hem in de constructie. Lek woont al 31 jaar in Moerwijk. ,,En ik heb het nog steeds naar mijn zin.”
Buiten de gehorigheid en de kou in de portiekflats is er meer ellende tijdens de lockdown. Op de hoek van de straat bijvoorbeeld is een zwangere buurvrouw bijna van de trap geduwd door haar gestoorde buurman. ,,Eerder stond hij met zijn blote pik voor het raam”, vertelt bewoner Conny Ligtvoet. Toen was de maat vol en werden door onbekenden zijn ramen ingegooid. Recent is de man uit huis geplaatst en is het in dit deel van Moerwijk weer relatief rustig tijdens de coronacrisis.
Een andere vrouw belde vorige week twee keer naar de politie. Ze werd gek van de herrie bij haar buren. Dat klonk dwars door de flinterdunne muren heen. ,,Er gebeurt hier zoveel”, zegt Ligtvoet.
Staedion kent klachten bewoners en gaat staat van portiekflat eerder onderzoeken
,,Onze bewoners moeten comfortabel kunnen wonen en als zij kou ervaren is dat natuurlijk niet prettig”, reageert een woordvoerder van verhuurder Staedion die bekend is met de klachten van de bewoners van de flat aan de Van Ruysbroekstraat. Staedion was van plan de portiekflat, die nog tobt met enkel glas, in 2024-2025 aan te pakken.
Het onderzoek naar de staat van het complex wordt vervroegd, zegt Staedion. ,,Het start mogelijk al volgend jaar.” Mogelijk worden de problemen dan ook eerder aangepakt. ,,De renovatiewerkzaamheden betekenen onder andere: nieuwe kozijnen met HR++ glas en het aanbrengen van ventilatie. Er wordt geschilderd en onderzoek gedaan naar de dakisolatie. De portieken worden opgefrist en eventuele bergingsgangen gesausd.”
Vocht
Vocht en schimmel zijn een bekend probleem dat we willen oplossen, aldus de woordvoerder. ,,We hebben onderhoudsmedewerkers die speciaal zijn opgeleid om de problemen aan te pakken en te voorkomen.”
Ook de geluidsoverlast is bekend. ,,Het speelt in veel naoorlogse huizen in de grote steden”, stelt Staedion. ,,We zijn bezig om met andere corporaties oplossingen te zoeken.”
Bewonersgroep ‘Effe Puffe ? Liever niet !’ 